- Atatürk Üniversitesi yerleşkesindeki protez uygulama merkezi, bölge illerinin yanı sıra komşu ülkelerden de yılda 4 bin engellinin yaşamını kolaylaştırıyor.
Atatürk Üniversitesi kampüsü içindeki Teknokent'te 2 bin metrekarelik alanda 2011'de açılan Protek Ortez Protez Uygulama Merkezi, doğuştan ya da sonradan uzuvlarını kaybeden engellilere hizmet veriyor.
Azerbaycan, İran, Nahçivan ve Türk cumhuriyetlerinden gelen engellileri de tedavi eden merkez, yılda 4 bin kişinin protez uygulamasını yapıyor.
Merkezde, protez takılması doktor tarafından onaylanan hastaların protezlerinin imalatı için atölye de bulunuyor. Evlerinden servisle alınan hastalar, protezleri üretilip takıldıktan sonra servisle evlerine bırakılıyor.
Merkezin genel müdürü Dursun Geçikli, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye'de protez konusunda Ar-Ge ve inovasyon çalışması yaparak yeni ürünler çıkaran ender firmalardan olduklarını belirtti.
Kişiye özel ürünlerde Ar-Ge ve inovasyon ağırlıklı çalışarak teknolojik anlamda kimsede olmayan ürünler ortaya çıkardıklarını anlatan Geçikli, şunları söyledi:
"Eskiden Avrupa'da protezle ilgili çıkan ürün doğuya yıllar sonra geliyordu. Şu anda Avrupa'da çıkan bir malzeme bir ay olmadan elimize geçiyor ve doğunun hizmetine sunuyoruz. Batıdan da yoğun talep aldığımız için 7 ay önce İstanbul şubemizi de açtık. Şu anda Türkiye ve yurtdışı olmak üzere yılda 3 bin 500-4 bin civarında bir hasta kitlemiz var. Bu anlamda hastalarımızın engellerini ortadan kaldırmaya, sıkıntılarını çözmeye çalışıyoruz."
Merkezin sorumlu müdürü ve protez uzmanı Davut Kahraman da Avrupa'da engelli kişilere sağlanan elektronik protez teknolojisinin aynısının bu merkezde de uygulanabildiğini söyledi.
Merkezin aynı zamanda Atatürk Üniversitesi Ortez Protez Okulunu bitiren öğrencilerin eğitim ve staj merkezi olduğunu ifade eden Kahraman, Azerbaycan, Nahçivan, İran ve Türk cumhuriyetlerden gelen isteklere cevap vererek sağlık turizmine de katkıda bulunduklarını kaydetti.
Her sağlıklı bireyin aslında bir engelli adayı olduğuna dikkati çeken Kahraman, yediden yetmişe her yaştan, her meslek grubundan hastaya tedavi olanağı sunduklarını ifade etti.
Kahraman, merkezi açtıklarında bu kadar talep gelebileceğini düşünmediklerini söyleyerek, son zamanlarda sağlıkta artan imkanlar sayesinde daha çok vatandaşın protezden yararlandığını belirtti.
- Protezi heyet raporuyla devlet karşılıyor
Sağlıkta atılan adımlar ve bazı yasal düzenlemelerin engelli bireylerin yaşam standartlarını artırmaya yardımcı olduğunu vurgulayan Kahraman, "Örneğin aktif vakumlu protez önceden sadece gazilere devlet tarafından karşılanıyordu. Artık hastanelerden alınan heyet raporu doğrultusunda ihtiyacı olan her engelli bireye bu protez takılabiliyor. Maliyetleri bin ila yüz bin lira arası değişen bu protezlerin masraflarını devlet karşılıyor" dedi.
Kahraman, atölyede kendi ürettikleri protezleri hastalara uyguladıklarını aktararak, "Ortopedik tabanlığından, yürüme cihazından, korsesine kadar hepsini atölyemizde yapıyoruz. Burada en çok yaptığımız işlem elektronik ayak ve diz, elektronik el ve takma kollar. Bu protezler önceki protezlerden farklı olarak hastayı taşıyor. Diğerlerinde hasta protezi taşıyordu. Avrupa'da ne varsa burada da var. İnsanlarımız iyi yaşamayı hak ediyor" diye konuştu.
Her hastanın her protezi kullanmasının mümkün olmadığına dikkati çeken Kahraman, şunları kaydetti:
"Burada önemli olan hastanın ihtiyacına göre protez seçimi yapmak. Protezler hastaların aktivitesine göre uygulanır. Mesela hasta bana 'Spor yapacağım' diyor ona göre bir protez seçimi yapıyoruz. Hasta eğer bir yüzücüyse denize girmesine uygun protez yapıyoruz. Rahat banyo yapmak isteyene ona göre protez yapıyoruz, koşmak isteyene koşu protezi takıyoruz."
- "Kimseye muhtaç olmadan yürüyorum"
İki ayağı diz altından kesilen ve merkeze protez uygulaması için gelen Yasin Ece (48) de 1983 yılında geçirdiği bir kaza sonucu omuriliğinde zedelenme meydana geldiğini, daha sonra çeşitli hastalıklar da geçirdiğini söyledi.
Ece, "Ayaklarım iyileşmeyince doktorlar ayaklarımın diz altından alınması gerektiğini söylediler. Bunun üzerine protez ayak kullanmaya başladım ancak protezlerimin süresi doldu ve değiştirmeye karar verdim. Daha önce devlet protez masraflarını gaziler haricinde karşılamıyordu ancak artık karşılıyor. Ben de yeni çıkan aktif vakumlu protez yaptırmaya karar verdim. Bu protezle kimseye muhtaç olmadan yürüyorum, kendi hayatımı kendim idame edebiliyorum" değerlendirmesinde bulundu.