DHA'nın haberine göre; ABD'nin Doğu Yakası yerel saati ile gece yarısına kadar Demokrat ve Cumhuriyetçi Parti bütçe konusunda yeni bir plan üzerinde anlaşmaya varamadıkları için ülkede 'hükümet krizi' ortaya çıktı ve hükümet çalışmalarını askıya aldı. Buna göre, ABD'de, kriz çözülünceye kadar zorunlu olmayan tüm federal hizmetleri durdurulacak.
Müzakarelerin tıkanmasına, ABD’ye çocuk yaşta gelen göçmenlerin korunmasını sağlayan DACA isimli programa ilişkin anlaşmazlığın neden olduğu belirtiliyor.
Bu aynı zamanda Senato ve Beyaz Saray'ı aynı parti yönetirken, ABD'de yaşanan ilk federal hükümetin kapanması olayı.
CNN'in anketine göre, ABD halkının yüzde 21'i hükümetin kapanması nedeniyle Başkan Trump'ı suçlarken, yüzde 26'sı Cumhuriyetçileri, yüzde 31'i ise Demokratları sorumlu tutuyor.
ABD HÜKÜMETİNİN KAPANMASI NE ANLAMA GELİYOR?
Trump'ın görevi devralmasının birinci yılında federal hükümetin kapanması birçok hükümet hizmetinin kesilmesi anlamına geliyor.
Kamu çalışanları
Hükümetin kapanması nedeniyle birçok kamu çalışanı ücretsiz izne ayrılmak zorunda kalırken, polisler, gardiyanlar ve sınır görevlileri bu süre zarfında ücret almadan çalışacaklar. Bu süre zarfında ücretsiz izne ayrılan kamu çalışanlarının sağlık sigortaları devam edecek ve etik kurallara uymak kaydıyla başka işlerde çalışabilecekler, işsizlik ödenekleri için başvuruda bulunabilecekler.
ABD Başkanı ve Kongre üyeleri ise yürürlükteki yasalara göre bu uygulamadan muaf tutuluyor. 2013'te hükümetin kapanması nedeniyle 850 bin kişi ücretsiz izne ayrılmak zorunda kalmıştı. Kamu çalışanlarının ödenmeyen ücretleri önceki kapanmaların bir çoğunda geriye dönük olarak ödenmişti.
ABD Ordusu ve Savunma Bakanlığı
ABD ordusu da hükümetin kapanmasında etkilenen kurumlardan biri olacak. Aktif görevdeki askeri personel, görevlerini sürdürmeye devam edecek. Hükümet 1 Şubat'a kadar açılırsa, askeri görevliler hükümetin kapanmasından etkilenmeyecek.
Ancak bu süre aşılırsa, ABD ordusu mensupları görevlerine maaş almadan devam edecekler. Ancak bu konuda Başkan ve Senato'nun inisiyatif alma şansı bulunuyor. ABD hükümeti en son 2013 yılında benzer bir şekilde kapanmış, Başkan Barack Obama ordu görevlilerinin hükümet kapalı olduğu sırada da maaş almalarını sağlayan bir yasa imzalamıştı.
ABD Savunma Bakanı Mattis'in açıklamasına göre, Savunma Bakanlığı'ndaki personelin yüzde 50'si ücretsiz izne çıkacak. Bazı eğitim ve istihbarat faaliyetlerinin aksaması bekleniyor.
Parklar ve doğa alanları
Birçok federal hükümet binasının kapanacağı ABD'de, süreç boyunca mahkemeler ve kütüphaneler açık kalacak. Ülkede bulunan ulusal parklar, müzeler 1995 ve 2013 yıllarında hükümetin devre dışı kalmasıyla birlikte kapansa da, İçişleri Bakanlığı yetkilileri parkları, kayak alanlarını, doğa yürüyüşü alanlarını mümkün olduğu kadar açık tutulacağını açıkladı.
Ancak kamp alanları gibi personel çalıştıran alanların kapanması bekleniyor. 2013'te parkların ve heykellerin kapanması yoğun halk tepkisine yol açmıştı.
Acil Durum Yönetimi
Federal Acil Durum Yönetim Ajansı'nın (FEMA) durumuna ilişkin belirsizlik ise sürüyor. Porto Riko, Teksas, Florida ve California'da son dönemde meydana gelen kasırga ve yangınlarla mücadele eden FEMA çalışanlarının büyük bir bölümünün ücretsiz izne ayrılması bekleniyor.
ABD HÜKÜMETİ NEDEN KAPANDI?
Dün Temsilciler Meclisi'nde, 16 Şubat'a kadar federal hükümete ayrılacak geçici bütçeyle ilgili yasa tasarısı 230'a 197 oyla geçmişti ancak bütçe tasarısı 50'ye karşılık 49 oyla Senato'dan onay alamadı. Tasarının kabul edilmesi için en az 60 oy alması gerekiyor.
Sürenin dolacağı son dakiklarda Demokratların Senato lideri Chuck Schumer, Trump'la bir görüşme yapsa da anlaşma sağlanamadı. Oylamada 5 Cumhuriyetçi senatörün de tasarının aleyhine oy kullandığı biliniyor.
Demokratların bütçe tasarısına şiddetle karşı çıkmasında, ülkeye çocuk yaşta aileleri tarafından kaçak olarak getirilen 800 bin civarında genç göçmeni koruyan DACA isimli programa yönelik anlaşmazlık önemli rol oynadı.
Demokrat Kongre üyeleri, bütçe tasarısına destek vermek için hayatının büyük bölümünü ABD’de geçiren DACA göçmenleri için bir an önce çözüm getirilmesi şartını koştu.
Cumhuriyetçiler, bu talebi DACA programı için mart ayına kadar zaman olduğunu savunarak reddederken, Demokratları kaçak göçmenleri, Amerikan ordusu, kamu çalışanları ve Amerikan halkının üzerinde tutmakla itham etti.
Öte yandan, Demokrat senatörler, hem Kongre’yi hem Beyaz Saray’ı Cumhuriyetçilerin kontrol ettiğine vurgu yaparak, hükümetin kapanmasından partiler üstü önerileri desteklemeyen Cumhuriyetçilerin sorumlu olduğunu savunuyor.
Trump, geçen yıl sonlandırdığı program kapsamındaki göçmenler için yasal bir düzenleme çıkarılması için Kongre’ye 5 Mart’a kadar süre tanımıştı.
BEYAZ SARAY: DEMOKRATLAR SİYASETİ ULUSAL GÜVENLİĞİMİZE TERCİH ETTİ
Federal hükümetin bütçe krizi nedeniyle kısmen ve geçici olarak kapanmasının ardından Beyaz Saray'dan Basın Sözcüsü Sarah Sanders adına yazılı bir açıklama yapıldı.
Demokratların siyaseti ülke güvenliğine tercih ettiği iddia edilen açıklamada, hükümetin kapanmasından Senato Azınlık Lideri Chuck Schumer sorumlu tutuldu.
Açıklamada, Sanders'ın "Demokratlar meşru vatandaşlarımızı pervasız talepleri için rehine olarak kullanırken, kaçak göçmenlerin statüsünü müzakere etmeyeceğiz." ifadelerine yer verildi.
ETKİSİ HEMEN HİSSEDİLMEYECEK
Hükümetin Kongre’nin bütçe tasarısı üzerinde anlaşamadığı için kısmen kapanmasının ilk günü hafta sonuna denk geldiği için etkisinin Pazartesi gününe kadar hissedilmeyeceği belirtiliyor.
Bununla birlikte, krizin maliyetinin kamu kurumları ne kadar uzun süre kapalı kalırsa, o kadar uzun olacağı vurgulanıyor.
BİR ÖNCEKİ 24 MİLYAR DOLARA MAL OLMUŞTU
Federal mali yılın 1 Ekim'de başlayıp 30 Eylül'de sona erdiği ABD'de her yıl yaşanan bütçe krizleri, hükümetin en son 2013'te olmak üzere toplam 12 kez kapanmasına yol açtı.
Kongre'nin bütçe üzerinde mutabakata varamamasından ötürü 1-17 Ekim 2013 tarihleri arasında faaliyetlerine ara vermek zorunda kalan federal kurumlarda görev yapan 800 bini aşkın kamu çalışanı, 16 gün boyunca işlerine gidemezken, binlerce gardiyan, polis ve sınır kontrol görevlisi ücret alamadan çalışmıştı.
Ülke ekonomisine 24 milyar dolara mal olduğu tahmin edilen süreç, Demokratlar ve Cumhuriyetçilerin uzlaşmaya varmalarının ardından 17 Ekim'de sona ermişti.
