ABD Başkanı Donald Trump, şok bir yasağa daha imza attı. Aralarında İstanbul’un da bulunduğu sekiz ülkedeki 10 havalimanından ABD’ye doğrudan sefer yapacak uçaklara binecek olan yolcular uçağa, boyutu cep telefonundan büyük elektronik cihaz sokamayacak.
Söz konusu yasağı doğrulayan THY, şu açıklamayı yaptı: "ABD varışlı seferlerimizde geçerli olmak üzere, cep telefonu veya akıllı telefondan daha büyük elektronik cihazların kabin içinde taşınmaması konusunda ilgili otoritelerce karar alınmıştır."
Ancak maddi değeri yüksek bu cihazların bavulla bagaja verilecek olması, akıllara hırsızlık riskini getiriyor. Özellikle ABD’deki bavul hırsızlığı oranının yüksekliği, yolcuları bekleyen büyük tehlikeyi ortaya koyuyor.
Trump yönetimi sekiz ülkeden ABD'ye yapılan uçuşlarda; yolcuların, boyutu cep telefonundan büyük elektronik cihazları yanlarına almalarını yasakladı.
ABD'li bir yetkili, söz konusu yasağın, dünya genelindeki 10 uluslararası havalimanından ABD'ye yapılan direkt uçuşları kapsadığını söyledi. Yetkiliye göre, bu kentlerden biri de İstanbul.
ABD'nin yürürlüğe soktuğu düzenlemeye göre, söz konusu havalimanlarından ABD'ye direkt uçuş yapan uçaklara binecek yolcuların, dizüstü ve tablet bilgisayarların yanı sıra kamera ve DVD oynatıcı gibi elektronik cihazları kabine almaları yasaklandı.
Bu cihazların bagaja verilmesi koşulu getirildi. Tıbbi cihazların ise bu uygulamanın dışında tutulduğu belirtildi.
Direktifin bir güvenlik tehdidi sonucu verildiği açıklandı. Yasağın ne kadar süreceği ise belirtilmedi.
Adı açıklanmayan bir yetkili, CNN'e yaptığı açıklamada, yasağın Arap Yarımadası El Kaidesi ve kısa süre önce Yemen'de Amerikan özel kuvvetlerince yapılan bir baskında elde edilen istihbaratla ilişkili olduğunu öne sürdü.
ABD İç Güvenlik Bakanlığı konuyla ilgili açıklama yapmaktan kaçındı. Dışişleri Bakanlığının ise Amerikan medyasına, elçiliklerin ilgili havayolları şirketlerini bilgilendirmeye başladığını açıkladığı duyuruldu.
AP: 10 KENTTEN BİRİ İSTANBUL
Associated Press'e konuşan ABD'li bir yetkili, söz konusu yasağın, dünya genelindeki 10 uluslararası havalimanından ABD'ye yapılan direkt uçuşları kapsadığını söyledi. İsmi açıklanmayan yetkiliye göre, bu kentlerden biri İstanbul.
ABD'li yetkili diğer kentleri ise şöyle sıraladı:
- Kahire (Mısır)
- Amman (Ürdün)
- Kazablanka (Fas)
- Doha (Katar)
- Riyad ve Cidde (Suudi arabistan)
- Abu Dabi ve Dubai (Birleşik Arap Emrilikleri)
- Kuveyt kenti (Kuveyt)
Associated Press'e konuşan bir başka ABD'li yetkili, yasaktan dokuz havayolu şirketinin etkileneceğini söyledi ancak isimlerini açıklamadı. Yetkililer, yasaktan ABD'li havayolu şirketlerinin etkilenmeyeceğini duyurdu.
THY DOĞRULADI
THY, uygulamanın bugün tebliğ edilmesiyle birlikte yürürlüğe girdiğini bildirerek, ABD’ye uçacak yolcularını uyardı. Bilgilendirmede şöyle denildi:
"ABD'ye seyahat edecek yolcularımızın dikkatine... ABD varışlı seferlerimizde geçerli olmak üzere, cep telefonu veya akıllı telefondan daha büyük elektronik cihazların kabin içinde taşınmaması konusunda ilgili otoritelerce karar alınmıştır. Medikal cihazların hariç tutulduğu uygulama kapsamında elektronik eşyalar uçak altı kargo bölümünde taşınabilmektedir" denildi.
THY Basın Müşaviri Yahya Üstün sabah saatlerinde, ellerine henüz resmi bir bilgi gelmediğini söylemişti. Konuyla ilgili olarak gelişmeleri takip ettiklerini belirten Üstün, "Uçuşlarımızdaki güvenlik uygulamaları normal olarak devam ediyor. Henüz ABD’den gelen resmi bir bilgi yok" demişti.
ANKARA'DA TOPLANTI
DHA'nın haberine göre, ABD medyasındaki iddianın ardından bugün Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM); Türk Hava Yolları, özel güvenlik şirketleri ve havalimanı güvenlik yetkililerini Ankara’da toplantıya çağırdı. Toplantıda, güvenlik konusundaki son gelişmeler ele alınacağı öğrenildi.
PATLAYICI RİSKİ
Güvenlik uzmanları, cep telefonlarından daha büyük cihazlar içine konulabilecek patlayıcıların uçağın gövdesine hasar verebilecek etkiye sahip olacağına dikkat çekti. Geçen yıl Şubat ayında meydana gelen olayda, Somali’nin başkenti Mogadişu’dan kalkan Daallo Havayolları’nın uçağında bir yolcu, dizüstü bilgisayarının içine gizleyerek soktuğu bombayı uçağın kalkışı sırasında patlatmıştı.
Cam kenarında oturan yolcu, gövdede oluşan yarıktan dışarı fırlamış, pilotlar uçağı Mogadişu’ya indirmeyi başarmıştı. Olayın meydana geldiği 2 Şubat 2016 tarihinde Türk Hava Yolları kötü hava şartları nedeniyle seferini iptal etmiş ve aktarmalı yolcular Daallo Havayolları’nın uçağına binmişti.
Uzmanlar, gövdede patlama ile meydana gelebilecek hasarın ciddi sonuçlara yol açabileceğine dikkat çekiyor. Yüksek irtifada, dışarısı ile kabin arasında basınç farkı nedeniyle gövdedeki deformasyon hızla ilerleyerek parçalanmaya ve uçağın düşmesine neden olabiliyor.
YOLCULAR YASAK KAPSAMINDAKİ CİHAZLARI NASIL TAŞIYACAK?
Yolcu, cep telefonu veya akıllı telefondan daha büyük elektronik cihazlarını kapalı olarak bavuluna koyacak. Bavul kontuarda teslim edildikten sonra havalimanı güvenliğinden geçirilecek. ABD aralarında Türkiye’nin de olduğu birçok ülkeden yapılan seferlerde yetkilendirdiği güvenlik şirketlerinden özel hizmet alıyor.
Bu şirketler, havalimanındaki güvenlikten uçağa gönderilen bagajı tekrar x-ray cihazından geçiriyor. Sonrasında da uçağın kargo bölümüne yükleniyor.
HIRSIZLIK ARTABİLİR
Maddi değeri yüksek bu cihazların bavula konulması akıllara hemen hırsızlık riskini getiriyor. Özellikle ABD’de bavul hırsızlığı oranlarının yüksek olması, bu konuda ekstra önlemler alınması gerekliliğine işaret ediyor. Benzer bir yasak, 2006’da İngiltere tarafından uygulandığında havalimanı hırsızlık olaylarında ciddi bir artış yaşanmıştı.
'ELEKTRONİK CİHAZ YASAĞI' TRANSİT YOLCU SAYISINI OLUMSUZ ETKİLEYECEK
Trump'ın bu kararı sivil havacılığı derinden sarstı. Sadece geçen yıl Atatürk Havalimanı’ndan 690 bin transit yolcu geçti. Şimdi bu yolcuların aktarma merkezlerini bu yasak nedeniyle Avrupa ülkelerine kaydırabilecekleri belirtiliyor.
Özellikle İstanbul üzerinden transit olarak ABD’ye uçacak olan yabancı yolcu sayısında büyük kayıp olacağını belirten havalimanı otoriteleri, " Atatürk Havalimanı son yıllarda özellikle okyanus aşırı uçuşlarda transit yolcu bakımından adeta bir üs gibi çalıştı.
Bu yasağın gelmesi özellikle transit yolcuları çok etkiler. Yolcu, bu gibi uçuşlarda uzun yol boyunca diz üstü bilgisayarı veya tabletiyle çalışır veya oyalanır. Bundan mahrum kalmak istemeyen transit yolcular, tercihlerini Avrupa ülkeleri üzerinden yapacaklardır" dediler.
Atatürk Havalimanı’nda geçtiğimiz yıl 690 bin transit yolcunun geçtiğini belirten yetkililer, Türkiye’nin bu yasak kapsamına alınmasının zararını ABD’ye direkt sefer yapan tek havayolu şirketi olan THY’yi etkileyeceğini söylediler.
UYGULAMA YARIN SABAH BAŞLIYOR
THY yetkilileri ilk uygulamanın yarın sabah 08.30’da İstanbul’dan New York’a gidecek uçak yolcuları ile başlayacağını belirterek, " Bilet satış sırasında gerek telefon, gerekse de mail adreslerini aldığımız yolcularımıza uyarı bilgisi gönderiyoruz. Bu tür cihazlarını evden çıkmadan valizlerine koymalarını istiyoruz" dediler.
Yasağın ne kadar süreceği henüz belli değil.
