Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. İrfan ASLAN, Fen Bilimleri Enstitüsü yüksek lisans
öğrencilerine Fen Edebiyat Fakültesi Konferans Salonunda “Bilgi ve Bilim Etiği” konulu ders verdi.
Fen Bilimleri ve Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlerinin de katıldığı derste yüksek lisans öğrencileriyle
birlikte üniversitedeki araştırma görevlileri de yer aldı.
“Bilgi ve Bilim Etiği” başlığı altında “Bilgi ve Bilim Nedir,” “Bilimin tarihi, amacı ve bilim neyle uğraşır,”
Bilimsellik nedir? Bilimin niteliği nedir? Etik nedir? ”konularıyla ilgili olarak sunum yapan Prof. Dr.
İrfan ASLAN, YÖK’te ve TÜBİTAK’ta son dönemlerde etik konusu üzerine çok durulduğunu söyledi.
Uzun süre Bilim ve Etik Kurulu Başkan Yardımcılığı yapan Prof. Dr. ASLAN, bilimsel etik ihlalleri,
literatür göstermeme, referans vermeme gibi konularda bu güne kadar önemli kararların alındığını
ifade etti.
Bilim insanının yapması gereken en önemli şeylerden bir tanesinin etik kurallarına uymak olduğunu
belirten Prof. Dr. ASLAN, “Etik Nedir? Etik hepimizin bildiği üzere ahlak kuralları ve yapmış olduğu
çalışma neyse onu doğru ve dürüst bir şekilde verebilmek, anlatabilmektir. Her ülke bilimle ayakta
durur. Bilimin olmadığı hiçbir ülkenin kalkınması mümkün değildir. Bilginin dağınık olarak toplanarak
bilme dönüştürülmesi ve o bilim üzerine yapılan çalışmalar sonucunda toplumun kalkınmasına
sunulmasından kaynaklanan bir kalkınma endeksi oluşturur. Bu olmadan kalkınmadan söz edilemez”
dedi.
Prof. Dr. ASLAN, konuşmasına şöyle devam etti; “Bir ülkeye gittiğiniz zaman, o ülkenin kalkınmışlık
düzeyinin ne olduğunu anlayabilmeniz için üniversitelerine bakarsınız ve bu ülkenin bilimsel değeri,
kalkınma değeri nedir görmüş olursunuz. Bu bakımdan ülkelerin kalkınmışlık derecelerinin diğer bir
göstergesi de o ülkenin yıllık gayri safi milli hasıladan, bütçe değerinden bilim insanına ya da bilme
ayırmış olduğu paylar ölçülür. Ne kadar çok pay ayırırsanız ARGE’ye ya da bilimsel çalışmalara, alt
yapıya; bu gerek sosyal bilimler olsun, ister fen bilimleri olsun, o derece de o ülkenin kalkınmasında o
derece etkin ve önemli olduğunu görürsünüz.”
Bilim insanlarıyla ilgili olarak; “evrendeki olay ve olguları inceleyen, onun altında yatan gizemin
kaynağını araştıran ve bu gizemin nedenlerini anlamaya çalışan ve anladıklarını basitleştirip kitlelerin
anlayabileceği bir şekilde yayın yolu ile duyuran kişidir” diyen Prof. Dr. ASLAN, bilim insanında
bulunması gereken özellikleri şu şekilde sıraladı; “ Bilim insanı öncelikli olarak evrensel düşünecek,
dürüst ve realist olacak, objektif olacak, ahlaki sorumluluğu yüksek, aydınlanmış ve kendiyle barışık
olacak, öngörüsü ve hayal gücü yüksek olacak, paylaşımcı ve akılcı olacak ve en önemlisi de bilim
insanı kendi çalışma konusunu tam ve etraflıca bilecek.”
Ders, Prof. Dr. ASLAN’ın öğrencilerin yönelttiği soruları cevaplandırması ile sona erdi.
