Çoruh Nehri üzerinde, 249 metre gövde yüksekliğiyle Türkiye'nin en yüksek, dünyanın ise 6'ncı yüksek gövdeli barajı olan ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın başbakanlığı döneminde, 2012 yılında hizmete açılan Deriner Barajı’nın su seviyesi, bölgede azalan yağışlar nedeniyle 2 ay önce daha önce 37 metreye kadar çekilmişti.
Baraj gölü nedeniyle daha önce su altında kalan Yusufeli ilçesindeki eski yerleşim yerleri de 6 yıl sonra kısmen görünür hale geldi. Bölgede yağışların azalması, kış aylarında kullanımın artması ile tam kapasite elektrik üreten barajın su seviyesi 65 metreye kadar geriledi. Daha önce kısmen görünen baraj gölü nedeniyle su altında kalan eski yerleşim yerleri de tamamen günyüzüne çıktı.
DUYAN GELİYOR
Cami, okul ve evlerin görünür hale geldiği baraj gölü kıyısına gelenler, eski köylerinin yerleşim yerini seyrederek hasret gideriyor. Eski evlerini yeniden gören Yusufeli ilçesi sakinleri, duygusal anlar yaşıyor. Karayolundan geçen sürücüler de araçlarını durdurarak, ortaya çıkan su içindeki eski köylere bakıyor. Doğup, büyüdükleri köylerini 6 yıl sonra yeniden görenler, duygulandıklarını belirterek, eski günleri yad ettiklerini söyledi.
PROF. DR. TÜFEKÇİOĞLU: SUYUN GÜCÜNDEN FAYDALANMALIYIZ
Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Toprak İlmi ve Ekoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Aydın Tüfekçioğlu, Çoruh Vadisi’ndeki barajların ekonomiye katkılarını değerlendirdi. Çoruh Vadisi üzerine barajların gerekli olduğunu kaydeden Prof. Dr. Tüfekçioğlu, "Artvin’deki özellikle bu vadi dar olması nedeniyle baraj yapımına oldukça uygun bir yapıda. Ayrıca ülkemizin de enerji anlamında ciddi bir sıkıntısı var, bu açığın büyük bir kısmı enerjiden geliyor. Enerji açığımızı kapatmak için suyun enerji üretme gücünden faydalanmamız gerekiyor. Bu anlamda da bu vadilerde baraj inşaatı maliyetleri açısından oldukça uygun" dedi.
'9 MİLYON TON TOPRAK KARADENİZ'E GİDİYORDU'
Yağışların kar şeklinde gerçekleşmesinden dolayı barajların kot seviyesinin düşük olduğunu belirten Prof. Dr. Tüfekçioğlu, "Barajlardaki su seviyesinin düşük olması normal, barajda su depolama olayı olmuyor. Gelen su enerji üretmek için kullanılıyor. Bahar aylarında karların erimesiyle birlikte yüklü miktarda su geleceği için kot seviyesi eski seviyesine gelecektir. Çoruh Vadisi’ne yapılan barajların tamamlanmasıyla yılda 3 milyar TL gibi bir katkı sağlaması söz konusu. Bu vadi aynı zamanda ciddi anlamda erozyon üreten bir vadi, yıllık yaklaşık 9 milyon ton civarında bir toprak akıp, Karadeniz’e gidiyordu. Barajlar sayesinde bu durum engellenmiş oldu" diye konuştu.
24 YILDA TAMAMLANDI
Deriner Barajı ile hidroelektrik santralinin (HES) temeli, Mescit Dağları'nda doğup, Gürcistan'ın Acara Özerk Cumhuriyeti başkenti Batum'dan Karadeniz'e dökülen, 431 kilometre uzunluğundaki Çoruh Nehri üzerindeki Artvin'in Sümbüllü köyünde, 1988 yılında, dönemin Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel tarafından atıldı. 2005 yılında tamamlanması planlanan; ancak ödenek yetersizliği nedeniyle bitirilemeyen baraj ve HES projesi, 24 yılda tamamlandı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın başbakanlığı döneminde, 2012 yılında, hizmete açılan Deriner Barajı, 1 milyar 387 milyon 190 dolara mal oldu. Deriner Barajı ve HES projesi, dünyaca ünlü belgesel kanalı 'Discovery Channel' tarafından 'mühendislik harikası' olarak değerlendirildi.
