Çok ilaç iyi tedavi midir?
“Tedavinin vazgeçilmez bir parçası olan ilaçların yerli yersiz kullanımları, toplum olarak ilacı çok sevmemiz beraberinde birçok sorunu da getirmektedir. Bunlar hastalığın tedavisinin gecikmesine, yanlış yapılmasına, ilacın etkinliğinin azalmasına ve direnç gelişmesine neden olarak aynı ilacın tekrar kullanılmasına engel olmaktadır. Hekime ve eczacıya danışmadan aldığımız her ilaçla, bitirmeden sakladığımız her ilaç evlerimizde son kullanma tarihleri dolduğu için ya da uygun şartlarda saklamayı bilmediğimiz için çöpe gitmektedir. Her çöpe giden ilaç ekonomimize zarar verir ve tedavi maliyetinin yükselmesine neden olur.
Bu nedenle Bakanlıkça akılcı ilaç kullanımı ile ilgili toplumda farkındalık oluşturmak için çalışmalar başlatıldı. Akılcı ilaç kullanımı Dünya Sağlık Örgütünün tanımında; ” Kişilerin klinik bulgularına ve bireysel özelliklerine göre uygun ilacı, uygun süre ve dozajda en düşük fiyata ve kolayca sağlayabilmeleridir ” olarak belirtilmiştir.
” Çok ilaç iyi tedavi ” , ” pahalı ilaç iyi tedavi ” mantığı ile eşimizden dostumuzdan duyduğumuz komşuma iyi geldi bana da iyi gelir diye kullandığımız ilaçlar özellikle her grip olduğumuzda bilinçsizce kullandığımız antibiyotikler en çok yapılan hatalardandır. Akılcı olmayan antibiyotik kullanımı antibiyotik direncinin gelişmesine yol açmakta bu da en basit enfeksiyonlarda daha kuvvetli antibiyotik kullanmamıza neden olmaktadır. Unutulmamalıdır ki; tedaviye uygun olan ilacı dahi zamanında doğru dozda kullanmaz, saklama koşullarına uymazsak vücudumuz için bir zehir haline getiririz.Ayrıca her hastalığa antibiyotik kullanırsak çocuklarımıza bırakacağımız bir antibiyotik kalmayacak çünkü artık yeni antibiyotik geliştirilemiyor, daha da kötüsü bakteriler insanlardan daha hızlı savunma mekanizması geliştirebiliyor.
Akılcı ilaç kullanımında sorumlular hekim, eczacı, hasta, hasta yakını ve sağlık sisteminde görevli kişilerdir. Hekimin doğru teşhis ve tedavi maliyetini dikkate alarak uygun ilaçla tedaviye başlaması, hasta ya da hasta yakınını bilgilendirmesi, eczacının reçete de yazılı ilaçları tam ve doğru şekilde hastaya vermesi, kullanılması ve saklanmasıyla ilgili bilgilendirmesi, hastada kendisine tarif edildiği şekilde doğru zamanda doğru dozda verilen ilaç tedavisini uygulaması istenmeyen durumlar olduğu takdirde hekim ve eczacı ile irtibata geçmesi gerekir.
Ayrıca halkımızdan bize şu konularda yardımcı olmalarını bekliyoruz:
Antibiyotik kullanımı için kanıtlanmış bir enfeksiyon varlığı sorgulanmalıdır.
Hekim reçete etmedikçe asla antibiyotik kullanılmamalıdır.
Antibiyotikleri ne zaman ve nasıl kullanılacağı hakkında daima hekim tavsiyeleri uygulanmalıdır.
İlaçlar doğru yoldan, doğru zaman aralıklarında, doğru dozda ve belirtilen süre boyunca kullanılmalıdır.
Hasta kendisini iyi hissetse bile tedaviyi hekimin belirttiği süreden önce sonlandırmamalıdır. Aksi halde antibiyotik direnci gelişebilir.
Özellikle grip ya da nezle gibi virüslere bağlı solunum yolu enfeksiyonlarında antibiyotiklerin tedavide yeri olmadığını unutulmamalıdır.
Kişi kullandığı antibiyotikten yarar görmüyorsa hekim haberdar edilmelidir.
Komşusuna iyi gelen ilacın kişinin kendisine zarar verebileceği unutulmamalıdır. Başkasının antibiyotiği kullanılmamalıdır.
Daha önceki bir hastalıkta kullanılan antibiyotiğin, tekrar benzer hastalığa yakalanılsa bile hekime danışmadan kullanılmaması gerekir.
İlaçların hastane ve eczane ortamından çıktıktan sonra uygun olmayan saklama koşullarında etkinliğinin azalabildiği, hatta zararlı etkilerinin ortaya çıkabileceği akılda tutulmalıdır.
Gebelik, emzirme durumu, kronik hastalıkların varlığı ve başka ilaçların kullanımı hekime bildirilerek uygun antibiyotiğin seçilmesi sağlanmalıdır.Artan veya reçetesiz alınmış antibiyotikler yerine her zaman hekimin reçete ettiği antibiyotikler kullanılmalıdır.
Hekim gerekli görmedikçe, hekimlere antibiyotik yazılması konusunda ısrarcı olunmamalıdır.
İl Sağlık Müdürlüğü olarak bizde akılcı ilaç kullanımı ile ilgili eğitim çalışmalarına başlamış bulunmaktayız. Hekimlerimizi, eczacılarımızı ve toplumdaki her bireyi broşür ve afişlerimizle beraber akılcı ilaç kullanımı hakkında eğitim çalışmalarıyla bilinçlendireceğiz. Tedavi görmekte olan hastalarımıza acil şifalar dileriz.”
