Abidin Dino, doğumunun 106. Yılında günün en çok araştırılan isimleri arasında yer alıyor. Özellikle dünyaca ünlü arama motoru Google’a giren ve Abidin Dino doodle’ı ile karşılaşan kullanıcılar; “Abidin Dino kimdir?” ve “Abidin Dino neden doodle oldu?” sorularının cevabını araştırıyor. Hemen belirtelim ki Abidin Dino, doğumunun 106. yılı nedeniyle Google tarafından doodle yapıldı. İşte ünlü ressam ve karikatürist Abidin Dino’nun İstanbul’da başlayıp Paris’te son bulan hayat serüvenine dair merak edilenler…
ABİDİN DİNO KİMDİR?
Abidin Dino 23 Mart 1913 günü İstanbul’da dünyaya geldi. Babası Divân-ı Muhasebât Müdürü Rasih Bey, annesi ise müzik ve edebiyatla ilgili bir hanım olan Saffet Hanımdır. Abidin Dino çocukluk yıllarında ailesiyle birlikte önce İsviçre’nin Cenevre kentine ardından da Fransa’ya yerleşti. 1925 yılında ailesiyle birlikte İstanbul’a dönüş yapan Dino, Robert Koleji’nde eğitime başladı, ancak sanat tutkusu nedeniyle okulu bıraktı. Ağabeyi Arif Dino’nun desteğiyle resim ve karikatüre yöneldi.
İlk çizimleri Yarın gazetesinde, ilk yazıları Artist dergisinde 1930'lu yılların başında yayımlandı. Bu yıllarda Nâzım Hikmet'in Sesini Kaybeden Şehir (1931) ve Bir Ölü Evi (1932) adlı kitaplarına kapak desenleri de çizdi ve kendini çok genç yaşta "ressam" olarak kabul ettirdi. Halkın Dostu Gazetesi’nde yayımlanan Atatürk’ü konu alan, çizgilerle süslü röportajı ile Atatürk’ün de beğenisini kazandı.
Aynı yıl Türkiye'nin Kalbi Ankara isimli belgesel filmi çekmek için Türkiye'ye gelen Sovyetler Birliği'nin ünlü yönetmenlerinden Sergey Yutkeviç bir sergide resimlerini görüp beğendi. Yutkeviç'in filmini izleyen Atatürk, kendisinden bir Türk gencini yetiştirmesine olanak olup olmadığını sormuştu. Böylece Yutkeviç, Dino'dan dekoratör ve ressam olarak çalışmak üzere kendisiyle Sovyetler Birliği’ne gelmesini istedi.
Dino, 1934 yılında sinema öğrenimi görmek üzere SSCB'ye gitti ve üç yıl kaldı. Üç yıl boyunca Leningrad'da Eisenstein ve Yutkeviç'in yanında makyajdan dekora, rejiden senaryoya tüm yönleriyle sinema eğitimi aldı. Yutkeviç'in yönettiği "Madenciler" filminde çalıştı. Bu dönemde sol fikirlerle tanıştı. 1937'de II. Dünya Savaşı nedeniyle Sovyetler Birliği tüm yabancı öğrencileri ülkelerine geri gönderme kararı alınca Leningrad'dan ayrılmak zorunda kaldı.
Dino, Sovyetler Birliği'nden sonra Londra'ya ve oradan da Fransa’nın Başkenti Paris'e gitti. İspanya'daki iç savaşta Cumhuriyetçiler safındaki uluslararası gönüllü tugaylar bünyesinde savaşmak için Paris bürosuna başvurduysa da, cumhuriyetçiler açıkça kaybetmek üzere olduğundan kabul edilmedi. 1937'de yerleştiği Paris'te ressam ve dekoratör olarak film çekim çalışmalarında bulundu. Gertrude Stein, Tristan Tzara, Eisenstein, Andre Malraux ve Pablo Picasso gibi dönemin önde gelen sanatçılarıyla dostluklar kurdu.
1939 yılında Türkiye’ye dönen Abidin Dino 1941'de arkadaşlarıyla Yeniler Grubu'nu oluşturdu. Grubun açtığı ve liman çevresindeki balıkçıları konu alan sergi, büyük ilgi uyandırdı.
