ERZURUM - Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker, "Biz toplam tarım destekleri içerisindeki hayvancılığın payını yüzde 4'lerden yüzde 30'a çıkardık. Bu kendi başına önemli bir şey" dedi.
Eker, Atatürk Üniversitesi Kültür Merkezi'nde DAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı tarafından hazırlanan DAP Eylem Planı Tanıtım Toplantısı'nda yaptığı konuşmada, eylem planındaki beş eksenden bir tanesinin tarım ve hayvancılık olduğunu söyledi.
Bu konuya yönelik bilgilerin paylaşacağını ifade eden Eker, coğrafyanın oldukça önemli olduğunu, coğrafyanın üzerinde yaşayacak canlıları belirlediğini vurguladı.
Doğu Anadolu Bölgesi'nin sorunlarının çözümünde coğrafyayı, serbest alanları ve tarihsel birikimi dikkate almamanın mümkün olmadığını belirten Eker, şunları kaydetti:
"Bu çerçevede, biz DAP bölgesindeki 14 ilde aslında ekonomik kalkınmasındaki, kültüründeki, yaşam biçimindeki temel sektörün burada özellikle hayvancılık ve tarım. Bu içi içe iki sektörün değerlendirilmesi lazım. Biz tarımı ve hayvancılığı stratejik bir sektör olarak ele aldık, hükümet olarak. Bunun en önemli göstergesi şu, Türkiye'de tarım sektörünün toplam desteğinin içerisinde hayvancılığın payı biz hükümete gelinceye kadar sadece yüzde 4'tü. Hayvancılığı dikkatli bir manada almayan ve hayvancılığın da Türkiye'nin şartlarına uygun olan hayvancılığını kesinlikle dikkate almayan bir yaklaşım vardı. İşte strateji tam burada devreye giriyor. Biz toplam tarım destekleri içerisindeki hayvancılığın payını yüzde 4'lerden yüzde 30'a çıkardık. Bu kendi başına önemli bir şey."
- Cumhuriyet tarihinde bir ilk
Eker, Türkiye Cumhuriyeti'nin üzerinde bulunduğu coğrafyanın, sığır değil, koyun coğrafyası olduğunu belirterek, şöyle devam etti:
"Bunu coğrafya söylüyor, ben söylemiyorum. Anadolu'da boşuna demiyorlar, 'buğday ile koyun, gerisi oyun' diye. Türkiye coğrafyası diyor ki 'siz koyun yetiştireceksiniz' binlerce sene coğrafya bunu söylüyor. Cumhuriyet tarihinde 2006 yılına kadar koyun ve keçiyi destekleme kapsamına almayacaksınız, bu hikmetten uzaklaşmaktır. Kendi değerinin, kendi zenginlik alanının farkında olmamaktır. Cumhuriyet tarihinde ilk defa koyun ve keçiyi destekleme kapsamına biz aldık."
Devletin artık tarım sektörüne verdiği 100 liralık hibe desteğinin 30 lirasının hayvancılık yapanın cebine gittiğini anlatan Eker, stratejik değişim ve stratejik yaklaşımın bu olduğunu ifade etti.
Tarımsal ihracatın 72 milyon dolardan 326 milyon dolara çıktığına dikkati çeken Eker, "Yani 4,5 kat artış oldu. Demek ki burada önemli bir gelişme var, hızlıca açılma söz konusu" dedi.
Yıllarca bölgenin ihmal ediğini ve önce bu açığı kapatacaklarını söyleyen Eker, bölgede barınma sorunu olduğunu, ağıl ve ahır sorununun çözüme kavuşması için bunların inşaatı için yüzde 50 hibe destek başlattıklarını vurguladı.
Eker, 928 proje onayladıklarını, yaklaşık 800 milyon liralık yatırımın 3'te birini de hibe verdiklerini belirtti.
Bu destekle yaklaşık 13 milyon kişinin istihdam edildiğini anlatan Eker, şöyle devam etti:
"Bu söylediğim 928 proje 2015 yılı içerisinde bitiyor. Geçen hafta onayladık. Sözleşmeleri, projeleri onaylandı. Yıl sonuna kadar bitmezse zaten hibe vermiyoruz, para vermiyoruz. Sözleşmemiz böyle. Burada 928, daha önce de 754 tane bitmişti. Bin 600-bin 700 tane kırsal kalkınmada yüzde 50'sini hibe verdiğimiz yatırım programı devreye giriyor. Bazı illerimizde Avrupa Birliği'nden temin ettiğimiz fonları kullanıyoruz, IPAD. Orada 9 ilimiz faydalanıyor. 14 ilin 9 ili bunlardan faydalanıyor. Bugüne kadar yatırım tutarı 645 milyon Türk lirası olan 745 projeyle sözleşme imzaladık."
Eker, 2015 yılı nisan ayı itibarıyla 369 milyon lira hibe destek ödemesi yapıldığını hatırlatarak, 745 projenin faal olduğunu ve bunlara 238 milyon lira hibe destek ödemesi gerçekleştirdiklerini söyledi.
IPAD kapsamında 14. çağrının geçen hafta yapıldığını dile getiren Eker, "Bu çağrıda ayrılan bütçe 121 milyon avro, başvurular 11 Mayıs ile 5 Haziran 2015 tarihleri arasında Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu'nun il koordinatörlüklerine yapılacak. Herkes projesini hazırlasın. 10 milyon Türk lirasına kadar yatırım tutarının yüzde 65'ine kadar hibe verebiliyoruz. Gençse müteşebbis ilave puan veriyoruz, bayansa ilave puan veriyoruz. O zaman yüzde 50, yüzde 65'e kadar çıkabiliyor. Bu da özellikle hayvansal üretim, hayvancılık için. Üretimine de işlemesine de sanayisine de para veriyoruz. Yeter ki getir projeyi, yüzde 65'e kadar hibe al" diye konuştu.
Doğu Anadolu Bölgesi'nde hayvancılığın geliştirilmesi noktasında hassasiyetle durduklarını ifade eden Eker, bu kalkınmanın etçil ırklarla yapılması gerektiğini, Türkiye'nin et ihtiyacının giderilmesinde bu bölgenin merkez olması yönünde stratejik çalışma yürüttüklerini sözlerine ekledi.
