Van Afet ve Acil Durum (AFAD) Müdürlüğü arama kurtarma ekiplerinin müdahale ettiği çığ, deprem, göçük gibi afet olaylarında görev alan Doğu Anadolu Bölgesi'nin tek sertifikalı canlı arama köpeği "Naz", arama çalışmalarına sunduğu katkıyla hayat kurtarıyor.
AFAD İl Müdürü Osman Uçar, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Naz'ın bölgedeki tüm afet olaylarında görev aldığını, ayrıca geçtiğimiz aylarda Başbakanlık Afet Acil Durum Başkanlığı tarafından Samsun'da düzenlenen ve çok sayıda ilin katıldığı Köpekli Arama Timi Görev Yeterlilik Sınavı'nda Türkiye 3'üncüsü olduğunu söyledi.
Naz'ın sadece insan aramada değil, göçük altında kalan hayvanları bulmada da görev aldığını anlatan Uçar, "İlimizde yaşanan çığ, göçük, deprem, kayıp gibi vakalarda köpekli canlı arama çalışmaları yapıyoruz. 4 arama kurtarma köpeğimiz var ancak bunlardan en etkini Naz. Van depreminde de görev alan Naz, 4 vatandaşımızı canlı olarak enkaz altında tespit etti ve hayatlarını kurtardı" dedi.
Uçar, afet olaylarında 112 ile koordineli olarak çalıştıklarını ve çalışmalarını Jandarma, Ulusal Medikal Kurtarma Ekipleri (UMKE) ve vatandaşların yardımlarıyla desteklediklerini dile getirdi.
Naz'ın afetlerde çok sayıda canlıyı kurtardığını vurgulayan Uçar, şöyle devam etti:
"Naz, Doğu Anadolu Bölgesi'nin sertifikalı tek arama köpeği. Arama kurtarma olaylarına katılan köpeklerin sertifikalı olma şartı var. O yüzden Naz, bölge için önemli. Van'da en çok Gevaş, Artos Dağı, Başkale ve özellikle Bahçesaray yolu üzerindeki güzergahlarda sık sık kaya düşmesi, heyelan ve çığ yaşanmakta. Bu tür afetlerde Naz bize ciddi anlamda destek sağlıyor."
- "Kazazedeye ulaşınca o da seviniyor"
AFAD arama kurtarma teknisyeni ve köpek eğitmeni Niyazi Özbek de Alman kurdu Naz'ı 6 aylıkken eğitmeye başladığını ve tüm zamanını onunla geçirdiğini söyledi.
Arama kurtarma köpeklerinin işinin canlı arama olduğuna ve bu nedenle insanlarla sıkı bağ kurmalarının önemine dikkat çeken Özbek, şunları ifade etti:
"Arama kurtarma köpeklerinin eğitimi, insanlarla hem duygusal hem de sosyal bağ kurmaları için 6 aylıkken başlıyor. Bir yaşından sonra da yoğunlaştırılmış eğitimlerimiz var. Naz köpeğimiz şu anda 6 yaşında. Her gün rutin bakımlarını yapıyoruz. Aşılarını yaptırıyoruz. Özel mamalarla besliyoruz. Küçüklüğünden beri ona ben bakıyorum. Bu köpekler tek sahipli olduklarında daha verimli oluyor. Çünkü insanlarla samimi bağ oluşturmaları lazım. Sahibiyle bağ kurduğu için aramalarda kazazedeye ulaşınca o da bizimle birlikte seviniyor."
- "Canlı arama, onun için bir oyun"
Naz köpeğin bölgedeki çığ olayları başta olmak üzere tüm afet olaylarında görev aldığını ve kısa sürede canlıyı bulduğunu belirten Özbek, eğitimlerde köpeğe koku arkadaşı olan toplarla oyun oynattıklarını ifade etti.
Köpeğe yönlendirme eğitimleri verdiklerini ve onları zor şartlara karşı hazırladıklarını kaydeden Özbek, şöyle konuştu:
"Sağlıklı ve her an göreve hazır olmasını sağlıyoruz. Oyun hırsını yüksek tutmaya çalışıyoruz. Zaten bizimle geziyor, sosyal yönü gelişiyor. Aramalarda da koku arkadaşını arıyor bu da insan kokusu. Aslında arama onun için bir oyun. İnsanları oyun arkadaşı olarak görüyor ve enkaz altında oyun arkadaşını arıyor. Canlıya ulaştığında havlayarak tepki veriyor."
- "Çok nazlı olduğu için adını Naz koyduk"
Arama kurtarma köpeklerinin oyun hırsına sahip, sağlıklı köpeklerden seçildiğini, Labrador, Alman Çoban, Belçika Çoban, Border Collie gibi cinslerin arama kurtarma için en yatkın ırklar olduğunu söyleyen Özbek, bu köpeklerin oyun hırsı ve sosyalitelerinin yüksek olması gerektiğini belirtti.
Özbek, "Alman köpeklerinin en önemli özelliği, daha çok iş köpeği olmalarıdır. Burun seviyelerinin uzun olması, kokuları daha iyi algılamalarını sağlıyor. Naz köpeğimiz de küçükken her mamayı yemediği ve nazlı olduğu için ona Naz ismini koyduk. Naz'ın Şila ismini verdiğimiz bir de yavrusu var. Onu da eğitiyoruz" diye konuştu.